Hôm nay, KTNN long trọng tổ chức Kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Ngành (11.7.1994 – 11.7.2024) và đón nhận phần thưởng cao quý được Đảng, Nhà nước trao tặng, trong không khí vui tươi, phấn khởi cùng cả nước hướng tới thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Đây cũng là dịp để KTNN nhìn lại chặng đường đã đi qua, tự hào về truyền thống của Ngành, tạo thêm động lực cho chặng đường phát triển sắp tới và cũng là dịp để KTNN tri ân sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với ngành; tri ân những công lao, cống hiến của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của KTNN đối với sự lớn mạnh, trưởng thành và phát triển của ngành. Đồng thời, toàn ngành xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, để phát huy truyền thống vẻ vang 30 năm của mình, không ngừng cố gắng, rèn luyện, phấn đấu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó trong chặng đường tới.
Thay mặt Ban Cán sự Đảng, Đảng ủy, lãnh đạo KTNN và các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của KTNN, tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đồng chí nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, đồng chí Chủ tịch nước, đồng chí Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Thường trực Ban Bí thư và đồng chí Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã gửi thư và hoa chúc mừng, khen ngợi, động viên.
Xin trân trọng cảm ơn tình cảm nồng ấm, sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đặc biệt của đồng chí Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, đã dành thời gian tới dự và phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ hôm nay.
Tôi cũng xin được trân trọng cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo, Nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Lãnh đạo KTNN qua các thời kỳ, các đồng chí Lãnh đạo Ban, Bộ ngành Trung ương và địa phương, lãnh đạo đại diện các cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế, các vị khách quý và các cơ quan truyền thông đã đến dự và đưa tin về buổi lễ.
Sự có mặt của các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo, các vị khách quý là niềm vinh dự, sự động viên quý báu đối với Ngành KTNN.
Trên thế giới, KTNN – cơ quan kiểm toán tối cao đã có lịch sử phát triển lâu đời. Nhưng ở nước ta, phải từ khi thực hiện công cuộc đổi mới, nền kinh tế chuyển từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung, sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, thì kiểm toán mới trở thành một trong những yêu cầu không thể thiếu, để giúp hoàn thiện hơn công tác quản lý nguồn lực tài chính quốc gia, ngăn ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Ngày 11.7.1994, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 70-CP thành lập KTNN, đây là văn bản pháp lý đầu tiên có giá trị như một tuyên ngôn khai sinh ra KTNN Việt Nam. Sự ra đời của KTNN là tất yếu khách quan, phù hợp với bối cảnh và xu hướng phát triển của đất nước, gửi gắm rất nhiều kỳ vọng của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước về phát triển một hệ thống công cụ kiểm tra, kiểm soát để tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Nghị quyết số 03-NQ/HNTW ngày 18.6.1997 của Hội nghị lần thứ 3, Ban Chấp hành Trung ương Khoá VIII đã chỉ rõ: “Đề cao vai trò của cơ quan KTNN trong việc kiểm toán mọi cơ quan, tổ chức có sử dụng NSNN. Cơ quan KTNN báo cáo kết quả kiểm toán cho Quốc hội, Chính phủ và công bố công khai cho dân biết”; Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã khẳng định: “… thiết lập cơ chế giám sát tài chính – tiền tệ, nhằm đảm bảo an ninh tài chính Quốc gia, kiểm soát các nguồn vốn, các khoản vay nợ, trả nợ, mở rộng hình thức công khai tài chính. Nâng cao hiệu lực pháp lý và chất lượng KTNN như một công cụ mạnh của Nhà nước”.
Trong bối cảnh khi khái niệm về kiểm toán nói chung và kiểm toán nhà nước nói riêng còn mới mẻ với đại đa số các tổ chức chính trị, xã hội và công chúng tại Việt Nam, ngay những năm đầu mới thành lập, tháng 7.1996, KTNN đã gia nhập INTOSAI, tổ chức quốc tế của các cơ quan kiểm toán tối cao, lớn nhất toàn cầu, với gần 200 quốc gia thành viên, có bề dày lịch sử hàng trăm năm, đây là bước khởi đầu trong quá trình hội nhập sâu rộng, là động lực để KTNN dần hoàn thiện cả về thể chế, tổ chức và chuyên môn nghiệp vụ, khi đất nước đang trong công cuộc đổi mới, mở cửa nền kinh tế và hội nhập quốc tế.
Đến năm 2005, sự kiện đánh dấu mốc son quan trọng trên chặng đường xây dựng và phát triển của KTNN, đó là việc Quốc hội khóa 11, thông qua và ban hành Luật KTNN, mở ra một thời kỳ phát triển mới, một vị thế mới của KTNN, từ cơ quan thuộc Chính phủ trở thành cơ quan do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
Đặc biệt, ngày 28.11.2013, Quốc hội Khóa XIII, đã thông qua Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó Khoản 1, Điều 118 đã quy định về địa vị pháp lý của KTNN, nâng tầm từ cơ quan luật định thành cơ quan hiến định; nguyên tắc hoạt động của KTNN là độc lập và chỉ tuân theo pháp luật đã trở thành nguyên tắc hiến định, nâng cao vị trí, vai trò và trách nhiệm của KTNN trong thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.
Đồng thời, việc quy định địa vị pháp lý của KTNN trong Hiến pháp – Đạo luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tạo cơ sở pháp lý cho việc cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về KTNN, trong xây dựng và ban hành Luật KTNN năm 2015, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN năm 2019 và các luật chuyên ngành bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ của hệ thống pháp luật, tạo cơ sở vững chắc để KTNN bước vào một thời kỳ phát triển theo cả chiều rộng và chiều sâu, vươn lên một tầm cao mới, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới. Đây thực sự là trọng trách to lớn nhưng cũng là nhiệm vụ chính trị hết sức vẻ vang, vinh quang của KTNN.
Từ một cơ quan chưa có tiền thân về tổ chức và tiền lệ về hoạt động ở nước ta, trong suốt chặng đường 30 năm xây dựng và trưởng thành, với phương châm “Chuyên nghiệp – Liêm chính – Hội nhập”, hoạt động kiểm toán, của KTNN đã có nhiều đổi mới và ngày càng đi vào chiều sâu. KTNN luôn bám sát các định hướng lớn của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, với các nội dung kiểm toán, tập trung vào những vấn đề được dư luận, cử tri cả nước quan tâm, các lĩnh vực dễ xảy ra thất thoát, lãng phí tiêu cực trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao trách nhiệm giải trình và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công;
phục vụ hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ trong thực hiện chức năng lập pháp, giám sát, quản lý, điều hành và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; là căn cứ quan trọng để Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp sử dụng trong quản lý, điều hành, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương; đóng góp quan trọng vào quá trình hoàn thiện thể chế trong tiến trình phát triển của đất nước. KTNN đã từng bước khẳng định vị trí, vai trò là công cụ hữu hiệu của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Tổng hợp kết quả kiểm toán từ khi thành lập đến nay, KTNN đã phát hiện và kiến nghị xử lý về tài chính trên 740 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, KTNN đã kiến nghị sửa đổi bổ sung, thay thế, hủy bỏ hơn 2.200 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý có nội dung không phù hợp quy định của Nhà nước và thực tiễn, kịp thời khắc phục “lỗ hổng” về cơ chế, chính sách, ngăn ngừa thất thoát, lãng phí.
Cụ thể, đã đề xuất nhiều ý kiến có giá trị để hoàn thiện một số văn bản quy phạm pháp luật quan trọng như: Luật NSNN, Luật Đất đai, Luật Quản lý thuế, Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu, Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Bảo hiểm xã hội… Bên cạnh đó, KTNN đã kiến nghị chuyển cơ quan điều tra và các cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo, xử lý trách nhiệm đối với nhiều tập thể, cá nhân có sai phạm theo quy định của pháp luật.
Toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành KTNN các thời kỳ, vô cùng tự hào vì những giá trị tích cực, từ kết quả hoạt động của KTNN những năm qua, đã đóng góp cho những thành tựu to lớn của đất nước, nhất là thành tựu trong việc nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
30 năm qua, các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của toàn ngành, luôn giữ vững phẩm chất, bản lĩnh chính trị, đề cao trách nhiệm, phát huy năng lực nghiệp vụ chuyên sâu, trí tuệ tập thể, không ngừng đổi mới tư duy, cộng hưởng tài năng và công sức, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Ngành KTNN ý thức được rằng, để có được những thành tựu to lớn trong 30 năm qua, toàn ngành đã nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của các bộ, ban, ngành trung ương, địa phương và các tổ chức quốc tế, sự phấn đấu, cống hiến của toàn thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của toàn ngành qua các thời kỳ. Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập ngành, tôi xin được bày tỏ lời tri ân, lời cảm ơn chân thành và lời chúc tốt đẹp nhất.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 – 2030, là xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của đất nước. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình; kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động của Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tội phạm và tệ nạn xã hội.
Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, xác định mục tiêu phát triển KTNN là công cụ trọng yếu, hữu hiệu của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng, nâng cao trách nhiệm giải trình và bảo đảm tính công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
Trước nhiệm vụ, niềm tin mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đặt ra cho KTNN trong giai đoạn mới, với xu thế phát triển của các định chế kiểm toán tối cao, chịu tác động bởi ba vấn đề lớn: Hội nhập quốc tế, cách mạng công nghiệp 4.0 và các vấn đề mới nổi (dịch bệnh, biến đổi khí hậu, an ninh phi truyền thống…), ẩn chứa nhiều thách thức và cơ hội đan xen; toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của KTNN, sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống quý báu 30 năm xây dựng và phát triển.
Từng thành viên của KTNN sẽ không ngừng rèn luyện để có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, chuyên nghiệp, tinh thông nghiệp vụ chuyên môn, “nghệ tinh – tâm sáng”, tương xứng với chuẩn mực quốc tế và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới với đầy đủ 4 tiêu chí: Trung thực – tỉ mỉ – chăm chỉ và nhạy bén, giữ vững giá trị cốt lõi “Độc lập – Liêm chính – Chuyên nghiệp – Uy tín – Chất lượng”; tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, không ngừng nỗ lực phấn đấu, biết đồng cảm, chia sẻ và cống hiến, xây dựng KTNN xứng tầm, một cơ quan kiểm tra tài chính công chuyên nghiệp, hiện đại, uy tín và trách nhiệm; xứng đáng hơn nữa với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Với tất cả ý nghĩa đó, toàn ngành KTNN trong giai đoạn tới sẽ tiếp tục kiên định với phương châm hành động “Chất lượng và đạo đức công vụ” nhằm đạt mục tiêu “Chất lượng, chất lượng hơn và chất lượng hơn nữa”, đảm bảo thực hiện trách nhiệm “vì nền tài chính quốc gia minh bạch, bền vững”; trong tương lai xa hơn, tầm nhìn phát triển KTNN phải gắn chặt với các yêu cầu mới của Đảng và Nhà nước, với mục tiêu đưa nước ta đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Theo đó KTNN mong muốn và kỳ vọng sẽ có sự phát triển đột phá để phấn đấu trở thành: Cơ quan kiểm toán tối cao việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công, là công cụ trọng yếu, hữu hiệu của Đảng và Nhà nước trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và kiểm soát quyền lực; nâng cao trách nhiệm giải trình và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, phục vụ hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ trong thực hiện chức năng lập pháp, giám sát, quản lý điều hành và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.
Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập ngành, một lần nữa, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn tới sự quan tâm của các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; sự ủng hộ, phối hợp chặt chẽ của các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương và các tổ chức quốc tế đối với ngành KTNN trong suốt thời gian qua, để chúng tôi tự tin, vững bước trên con đường mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Đồng thời, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc và chân thành nhất tới các thế hệ đi trước, những người đã tạo nên bản sắc, truyền thống, tinh thần của ngành KTNN. Chúng tôi, những thế hệ tiếp theo của Ngành, sẽ tiếp nối gìn giữ truyền thống vẻ vang đó, xứng đáng với lòng tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân dành cho, quyết liệt hành động để đóng góp, hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước ta, đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, sánh vai với các cường quốc năm châu như Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong muốn.
Thay mặt Ban cán sự đảng, Đảng ủy, Lãnh đạo KTNN, xin kính chúc đồng chí Chủ tịch Quốc hội, các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo, các vị khách quý cùng toàn thể các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của KTNN sức khỏe, hạnh phúc và thành công.