Rà soát số liệu quyết toán một số khoản chi chuyển nguồn, báo cáo để xử lý

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, sáng nay, 24/5, QH nghe Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2021 và Báo cáo thẩm tra Báo cáo quyết toán NSNN năm 2021.

Trình bày Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2021 tại phiên họp, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn cho biết, qua kiểm toán Báo cáo quyết toán NSNN năm 2021 tại Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và tổng hợp một số kết quả kiểm toán chính của các cuộc kiểm toán tổ chức trong năm 2022, KTNN đã kiến nghị tăng thu giảm chi NSNN 34.595 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác 37.010 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế, ban hành mới 270 văn bản không phù hợp với quy định pháp luật hoặc chưa phù hợp với thực tiễn.

Theo Tổng KTNN, kết quả kiểm tra tình hình thực hiện kiến nghị kiểm toán trong năm 2022 cho thấy, về kiến nghị tài chính, đến 31/12/2022, các đơn vị đã thực hiện kiến nghị xử lý tài chính tăng thu, giảm chi NSNN 22.492,1 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 88,57%; kiến nghị xử lý khác được thực hiện 33.284,7 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 80,08 %.

Ngoài ra, đến 31/12/2022 các đơn vị được kiểm toán thực hiện thêm 18.248,3 tỷ đồng (trong đó, kiến nghị tăng thu, giảm chi NSNN 6.957,21 tỷ đồng) kiến nghị từ niên độ 2019 trở về trước, bằng 21,4% tổng số kiến nghị chưa thực hiện tính đến 31/12/2021.

Về sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách, có 50/198 văn bản đã được Chính phủ, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của KTNN, các kiến nghị khác đang được các đơn vị nghiên cứu sửa đổi theo quy định ban hành văn bản.

Về kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân, có 57/95 Báo cáo kiểm toán có kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm đối với cá nhân, tập thể đã được các đơn vị thực hiện.

Về nguyên nhân chưa thực hiện kiến nghị của KTNN, theo Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn, nhóm nguyên nhân thuộc về đơn vị được kiểm toán 44.972,7 tỷ đồng chiếm 56,65%; nhóm nguyên nhân thuộc về trách nhiệm của KTNN 2.369,9 tỷ đồng chiếm 3%; nhóm nguyên nhân thuộc về bên thứ 3 là 18.763,8 tỷ đồng chiếm 23,6%; nhóm nguyên nhân khác chiếm 15,86%; chưa nêu rõ nguyên nhân 698,7 tỷ đồng chiếm 0,87%.

KTNN đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, các bộ, cơ quan trung ương, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán, trong đó, kiến nghị xử lý tăng thu giảm chi NSNN của KTNN đối với niên độ ngân sách 2021 là 34.595 tỷ đồng (tăng thu NSNN 4.641,3 tỷ đồng, giảm chi NSNN 29.953,7 tỷ đồng); kiến nghị khác 37.010 tỷ đồng.

Đồng thời, chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, cơ quan trung ương, địa phương liên quan thực hiện kiến nghị của KTNN tại Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2021 tại Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

KTNN đề nghị QH xem xét phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2021 do Chính phủ trình, trong đó thu cân đối NSNN là 2.387.906 tỷ đồng; chi cân đối NSNN là 2.484.439 tỷ đồng; bội chi NSNN là 214.053 tỷ đồng, bằng 2,52% GDP thực hiện.

Đồng thời, giao Chính phủ có trách nhiệm chỉ đạo Bộ Tài chính kiểm tra, rà soát số liệu quyết toán một số khoản chi chuyển nguồn đã được HĐND các địa phương phê chuẩn, báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý theo quy định tại Điều 73 Luật NSNN năm 2015.

Kỷ luật, kỷ cương trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN chưa nghiêm

Trình bày Báo cáo thẩm tra quyết toán NSNN năm 2021, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách (TCNS) Lê Quang Mạnh nhấn mạnh, qua kết quả giám sát của Ủy ban TCNS và báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2021 cho thấy kỷ luật, kỷ cương trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2021 chưa nghiêm, nhiều tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm, đặc biệt công tác quyết toán NSNN chậm đã nêu trong các nghị quyết của QH, Ủy ban Thường vụ QH cần chấn chỉnh, nhưng chưa được khắc phục.

Các đại biểu tại phiên họp.

Tình trạng điều chỉnh thông tin, số liệu quyết toán sau thời gian chỉnh lý, tổng hợp quyết toán NSNN không phù hợp quy định Luật NSNN chậm được khắc phục. Đặc biệt, thông tin, số liệu quyết toán thu, chi, bội chi NSNN năm 2021 thay đổi khá lớn so với số liệu Chính phủ báo cáo QH tại Kỳ họp thứ 3 về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện NSNN năm 2021, trong đó có các khoản tăng thu ngân sách trung ương khá lớn nhưng chưa báo cáo Ủy ban Thường vụ QH xem xét phương án sử dụng trong năm 2022.

Việc theo dõi, tổng hợp, hạch toán thông tin, số liệu đánh giá, quyết toán thu, chi NSNN không sát, điều chỉnh nhiều thông tin, số liệu sau thời gian chỉnh lý quyết toán, thậm chí tiếp tục điều chỉnh sau thời gian tổng hợp báo cáo quyết toán không chỉ không chấp hành nghiêm Luật NSNN, mà còn ảnh hưởng rất lớn trong việc dự báo, lập, đánh giá thực hiện dự toán, quyết toán NSNN, huy động nguồn bù đắp bội chi, trả nợ gốc lãi trong năm và các năm sau.

Ủy ban TCNS đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rút kinh nghiệm và chấn chỉnh việc lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2021 không nghiêm, không đúng quy định; làm rõ trách nhiệm đối với các Bộ, ngành, địa phương chậm lập, gửi báo cáo quyết toán NSNN năm 2021, quyết toán các khoản thu, chi NSNN còn nhiều sai sót, hạch toán không đầy đủ… ảnh hưởng đến công tác thẩm định, thẩm tra, tổng hợp quyết toán NSNN năm 2021; xác định lộ trình xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm.

Ủy ban TCNS nhất trí theo đề nghị của Chính phủ và KTNN trình QH phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2021 với tổng số thu cân đối NSNN là 2.387.906 tỷ đồng, tổng số chi cân đối NSNN là 2.484.439 tỷ đồng và bội chi NSNN là 214.053 tỷ đồng.

Cơ quan thẩm tra đề nghị QH giao Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành địa phương tiếp tục rà soát các khoản chi chuyển nguồn năm 2021 sang năm 2022. Chính phủ, KTNN chịu trách nhiệm về nội dung, thông tin, số liệu quyết toán NSNN năm 2021 bảo đảm tính chính xác, trung thực, đầy đủ, đúng quy định của pháp luật.

Để tăng cường kỷ luật, kỷ cương quản lý, sử dụng NSNN và tăng cường việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN, Ủy ban TCNS đề nghị từ quyết toán NSNN niên độ năm 2022, QH không phê chuẩn quyết toán các khoản thu, chi NSNN trong niên độ đã phát hiện không đúng quy định; các khoản chi phải hủy nguồn, thu hồi về NSNN trong niên độ và các năm trước, nhưng chưa thực hiện thu hồi trong năm 2022 và các kết luận, kiến nghị KTNN yêu cầu xử lý tài chính trong niên độ quyết toán NSNN (bao gồm cả các trường hợp HĐND các cấp đã phê chuẩn quyết toán).