HĐND thành phố Hải Phòng khảo sát tại khu vực giám sát các tiêu chí về môi trường của Nhà máy DAP Đình Vũ. Ảnh: H. Thanh

Báo cáo giám sát bằng hình ảnh đã được trình chiếu tại Kỳ họp thứ 13, HĐND thành phố Khóa XVI mới đây để các đại biểu tiếp tục thảo luận. Trên cơ sở đó, HĐND thành phố đã ban hành Nghị quyết về kết quả giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn, bảo đảm nâng cao giá trị pháp lý việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát.

Triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng

Theo đánh giá của đoàn giám sát, công tác bảo vệ môi trường nói chung – việc thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường nói riêng trên địa bàn thành phố Hải Phòng đã được chú trọng, đi vào nền nếp theo hướng chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả và kịp thời. Việc thể chế hóa các chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường gắn với phát triển kinh tế – xã hội theo hướng bền vững của thành phố đã bám sát, đồng bộ với các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, đáp ứng yêu cầu giai đoạn phát triển mạnh mẽ của Hải Phòng theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24.1.2019 của Bộ Chính trị.

Đặc biệt, công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường được quan tâm với những biện pháp, giải pháp hiệu lực, đem lại hiệu quả thiết thực nổi bật. Theo đó, thành phố đã xử lý triệt để toàn bộ các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; từ năm 2021 đến nay không để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng.

Tình trạng suy giảm chất lượng nguồn nước mặt, nhất là các nguồn nước ngọt chủ yếu phục vụ hoạt động sản xuất nước sạch và canh tác, nuôi trồng từ các sông Giá, sông Rế, sông Đa Độ, sông Chanh Dương, kênh Hòn Ngọc và hệ thống trung thủy nông Tiên Lãng bước đầu được ngăn chặn… Việc đưa vào vận hành hoạt động Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Gia Minh, Nhà máy xử lý nước thải Vĩnh Niệm và Nhà máy xử lý nước thải Tràng Minh có ý nghĩa quan trọng góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường đô thị, bảo đảm môi trường sống xanh – sạch – đẹp và an toàn cho người dân thành phố; toàn bộ nước thải tại các khu công nghiệp được xử lý và quan trắc tự động truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường; bước đầu chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái tại KCN Nam cầu Kiền, KCN Deep C.

Kiểm soát nghiêm ngặt việc nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và không nhập khẩu tàu biển đã qua sử dụng để phá dỡ. Môi trường biển, vùng ven bờ và vùng đất ngập nước quan trọng được duy trì; hạn chế tối đa tác động, can thiệp vào hệ sinh thái rừng tự nhiên, nhất là khu vực rừng phòng hộ, rừng đặc dụng; Khu dự trữ sinh quyển thế giới – Vườn Quốc gia đặc biệt Cát Bà và Khu bảo tồn biển đảo Bạch Long Vĩ được bảo tồn nghiêm ngặt, phát huy khá hiệu quả giữa bảo tồn đa dạng sinh học thiên nhiên với phát triển du lịch sinh thái…

Thu hút đầu tư sản xuất công nghệ cao, thân thiện với môi trường

Bên cạnh những kết quả đạt được, Đoàn giám sát cũng chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, nhất là công tác kiểm soát nguồn ô nhiễm môi trường, đặc biệt là môi trường khu vực các làng nghề, cụm công nghiệp, khu vực dân cư nông thôn dù có nhiều nỗ lực song vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao gây ô nhiễm, thiếu kiểm tra, giám sát thường xuyên; một số địa bàn chất lượng môi trường suy giảm; việc di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp, kinh doanh dịch vụ kho bãi không phù hợp quy hoạch phát triển đô thị, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường kết quả còn mức độ…

Cùng với những kiến nghị thiết thực về cơ chế, chính sách với Trung ương, Đoàn giám sát HĐND thành phố kiến nghị Thành ủy chỉ đạo xây dựng, ban hành Nghị quyết về công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn thành phố. Đề nghị UBND thành phố nghiên cứu ban hành các cơ chế, chính sách, biện pháp cụ thể khuyến khích, thu hút đầu tư hạ tầng kỹ thuật đối với lĩnh vực bảo vệ môi trường, nhất là đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hệ thống xử lý chất thải rắn, xử lý nước thải tại các CCN, làng nghề, hệ thống quan trắc kỹ thuật môi trường, lò hỏa táng, nhà máy xử lý CTR thu hồi năng lượng…

Tăng cường quan trắc môi trường nền – nhất là khu vực các khu, cụm công nghiệp, làng nghề, khu đô thị, khu vực giao thông đông đúc, các cơ sở ô nhiễm môi trường trọng điểm, các nguồn nước ngọt, nước sinh hoạt, sông, kênh, hồ điều hòa. Đối với khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, phải thực hiện nghiêm các quy chuẩn, tiêu chuẩn quy hoạch, nhất là chỉ tiêu về cây xanh và hệ thống xử lý nước thải; bảo đảm xử lý chất thải công nghiệp thông thường, chất thải nguy hại đúng quy trình. Tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường đối với hoạt động của khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt Tràng Cát, Đình Vũ, khu công nghiệp Đồ Sơn, khu công nghiệp Minh Phương, các làng nghề (đặc biệt là làng nghề tái chế phế liệu Tràng Minh, quận Kiến An, làng nghề đúc Mỹ Đồng, huyện Thủy Nguyên) và các cơ sở sản xuất kinh doanh có nguồn thải lớn…

Đoàn giám sát nhấn mạnh yêu cầu UBND thành phố đẩy mạnh áp dụng các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm, cải thiện công nghệ sản xuất sạch hơn, thân thiện môi trường. Tăng cường thu hút đầu tư sản xuất công nghệ cao, công nghệ thân thiện với môi trường; thực hiện nghiêm công tác kiểm soát công nghệ đầu vào, bảo đảm tuân thủ danh mục dự án công nghiệp khuyến khích đầu tư, không khuyến khích đầu tư trên địa bàn thành phố. Cùng với đó, tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về mô hình kinh tế tuần hoàn, phân loại rác thải tại nguồn. Ở khu vực nông thôn, cần truyền thông nâng cao việc phụ phẩm nông nghiệp phải được thu gom để sản xuất hoặc phải được xử lý theo quy định.