Ngay sau khi Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) chính thức có hiệu lực, thuế suất nhập khẩu mặt hàng đường vào Việt Nam giảm bình quân từ 85% xuống 5%. Trong một thời gian khá dài, ngành mía đường Việt Nam đã xảy ra nghịch lý: sản lượng đường trong nước dư thừa, nhưng lại nhập siêu lên đến 884.285 tấn đường vì không còn rào cản thuế.
Niên vụ 2019-2020, diện tích trồng mía tiếp tục bị giảm 15-20%. Dự báo, niên vụ 2020-2021, tiếp tục sẽ thiếu hụt nguồn cung mía nguyên liệu cho các nhà máy. Chỉ còn 29/40 nhà máy đường còn hoạt động, tổng lượng mía Việt Nam chỉ đạt 5.290.000 tấn mía, tương đương 530.000 tấn đường. Hơn nữa, giá đường nội địa Việt Nam vẫn thấp nhất trong khu vực.
Đứng trước những khó khăn lao đao của ngành mía đường, ngày 9-2-2021, Bộ Công thương đã ký ban hành Quyết định số 477/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với đường nhập khẩu từ Thái Lan với mức 48,88% cho đường tinh và 33,88% cho đường thô.
Quyết định này đã mang lại cơ hội cạnh tranh công bằng cho đường của Việt Nam ở thị trường nội địa. Nhiều tín hiệu tích cực khác trong năm 2021 như giá đường có tăng nhẹ, nhu cầu đường thế giới liên tục tăng thời gian qua cũng giúp ngành mía đường có cơ hội vực dậy.
Nhà máy đường hoạt động có lãi trở lại, các doanh nghiệp đã điều chỉnh giá mua mía của nông dân tăng lên để chia sẻ lợi ích. Doanh nghiệp tăng cường sản xuất để tranh thủ giai đoạn thuận lợi này.
Tuy nhiên, khó khăn của ngành mía đường chưa hết. Nhu cầu đường nguyên liệu tăng lên cũng dẫn đến hiện tượng tranh mua, tranh bán giữa các doanh nghiệp mía đường, giữa doanh nghiệp với thương lái. Phòng vệ thương mại được cho là chỉ giải quyết được phần nào những khó khăn của ngành mía đường.
Để phát triển bền vững, vẫn cần xây dựng được mối liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nông dân, xây dựng được vùng nguyên liệu mía chất lượng, bền vững; đầu tư công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
Để góp phần làm rõ hơn vấn đề này, chiều 23-3, báo Nhân dân Điện tử sẽ tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề: Cơ hội và thách thức cho ngành mía đường.
Khách mời tham dự tọa đàm gồm có: đại diện Cục Phòng vệ thương mại và Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương; Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản, Bộ NN và PTNT; Viện Nghiên cứu Chiến lược chính sách công nghiệp; Hiệp hội Mía đường Việt Nam; đại diện các địa phương có vùng nguyên liệu mía; đại diện các doanh nghiệp mía đường và người nông dân trồng mía…
Cuộc tọa đàm được tường thuật trực tiếp trên Báo Nhân Dân điện tử, tại địa chỉ: www.nhandan.com.vn và www.nhandan.org.vn.
Bạn đọc quan tâm về chủ đề này, có thể gửi câu hỏi trực tiếp đến các khách mời của chương trình để được giải đáp qua email nhandandientutiengviet@gmail.com, hoặc tại Fanpage của Báo Nhân Dân điện tử Tiếng Việt: https://www.facebook.com/nhandandientutiengviet.
theo Báo nhân dân điện tử