Chưa quyết liệt trong xử lý
Bên cạnh những kết quả đạt được, tại buổi làm việc với UBND tỉnh về nội dung này, Đoàn giám sát của HĐND tỉnh Bạc Liêu thẳng thắn nhìn nhận: Việc xử lý các công trình vi phạm trật tự xây dựng thời gian qua vẫn chưa quyết liệt, chưa cương quyết trong tổ chức thực hiện các quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nhất là việc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả nên hiệu quả chưa như mong muốn. Việc phát hiện, xử lý công trình vi phạm có lúc chưa kịp thời, không xử lý dứt điểm ngay từ ban đầu dẫn đến phải cưỡng chế tháo dỡ, gây bức xúc cho người dân.
Cùng với đó, tình trạng xây dựng không phép, sai giấy phép và việc hình thành các khu dân cư tự phát còn diễn biến phức tạp. Trong khi đó, người đứng đầu cấp ủy, địa phương còn thiếu quan tâm đến công tác này; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị vẫn còn hạn chế, việc đùn đẩy trách nhiệm vẫn còn diễn ra… Việc thanh tra, kiểm tra và xử lý các công trình xây dựng vi phạm có lúc chưa kịp thời, chưa đáp ứng được nhu cầu; chưa kịp thời ngăn chặn và xử lý các công trình vi phạm ngay từ ban đầu, chưa cương quyết áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả.
Tình trạng hình thành các khu dân cư tự phát tại một số địa phương diễn ra theo chiều hướng phức tạp, phá vỡ quy hoạch, chưa được phát hiện kịp thời và xử lý dứt điểm. Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp trong công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng thiếu đồng bộ nên hiệu quả mang lại chưa cao, trong đó có trách nhiệm của Sở Xây dựng do thực hiện công tác tuyên truyền chưa thật sự hiệu quả…
Trên thực tế, không ít hạn chế cũng đã được chỉ ra qua các buổi giám sát tại các địa phương trước đó. Đơn cử, với UBND huyện Phước Long, công tác tuyên truyền hiệu quả chưa cao; chưa có giải pháp cụ thể để truyền tải các nội dung cơ bản liên quan đến quy định của pháp luật về trật tự xây dựng đến quần chúng Nhân dân, nhất là các hình thức xử phạt nhằm tăng tính răn đe.
Đối với UBND phường 7, thành phố Bạc Liêu, các trường hợp tồn đọng chưa xử lý dứt điểm còn nhiều (44 trường hợp). Theo báo cáo của UBND phường 2, thành phố Bạc Liêu, công tác phối hợp với ngành chức năng, các cấp chưa chặt chẽ, chưa kịp thời nên trong quá trình xử lý các trường hợp vi phạm còn bất cập; việc theo dõi, kiểm tra, đôn đốc chấp hành pháp luật sau khi có quyết định xử phạt vi phạm hành chính thiếu triệt để, chỉ chấp hành xử phạt hành chính, chưa thực hiện nghiêm các hình thức xử phạt khác (đình chỉ, buộc tháo dỡ công trình…).
Hay đối với UBND huyện Vĩnh Lợi, tỷ lệ các trường hợp chấp hành quyết định xử phạt còn thấp (9/49 quyết định); chưa cương quyết áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả đối với các công trình vi phạm… Tương tự, việc tổ chức thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp vi phạm trên địa bàn huyện Đông Hải chưa thật sự hiệu quả (UBND huyện ban hành 18 quyết định nhưng chỉ có 1 trường hợp chấp hành quyết định), chưa cương quyết áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả. Tình trạng xây dựng không phép, trái phép vẫn diễn ra ở nhiều nơi và chưa được xử lý dứt điểm…
Tăng cường phối hợp, kiên quyết xử lý vi phạm
Tại các buổi làm việc với các địa phương, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cao Xuân Thu Vân đề nghị các đơn vị cần có giải pháp cụ thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm làm thay đổi nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân; tổ chức kiểm tra trật tự xây dựng bằng nhiều hình thức (như chuyên đề, đột xuất…) để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Đặc biệt, theo Phó Chủ tịch Cao Xuân Thu Vân, cần chú trọng phối hợp, nhất là phát huy vai trò của Ban nhân dân ấp trong việc phát hiện các công trình vi phạm trên địa bàn để kịp thời báo cáo đến cơ quan chức năng xử lý theo quy định. Cùng với đó, cần có giải pháp cụ thể tổ chức thực hiện quyết định xử phạt hành chính đối với các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng.
Làm việc với UBND tỉnh về nội dung này, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Phạm Văn Thiều đề nghị UBND tỉnh đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật về trật tự xây dựng đến cán bộ, công chức và người dân; thường xuyên tổ chức tập huấn cho lực lượng trực tiếp làm công tác quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng.
Cùng với đó, Phó Chủ tịch HĐND cho rằng, cần tăng cường hơn nữa công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị và kiên quyết xử lý các công trình vi phạm nhằm lập lại trật tự, kỷ cương trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh; nghiên cứu cơ chế, chính sách cho việc thành lập Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị, Tổ quản lý trật tự xây dựng đô thị tại các địa phương; đồng thời, quan tâm bố trí nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện quy hoạch phân khu đô thị theo đúng tinh thần Quyết định số 1398/QĐ-TTg ngày 16/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ.
Đoàn giám sát cũng nhấn mạnh phát huy hơn nữa vai trò của Thanh tra Sở Xây dựng trong việc nắm địa bàn và xử lý các công trình vi phạm ngay từ ban đầu. Quan tâm công tác quy hoạch chi tiết tại các khu đô thị, nhất là cần phát huy vai trò của Hội Kiến trúc trong công tác này.