Ngày 24-3, tại Hà Nội, Quốc hội (QH) khóa XIV khai mạc trọng thể kỳ họp thứ 11. Đây là kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ, với nhiều nội dung quan trọng về công tác xây dựng pháp luật; nhân sự chủ chốt nhà nước và QH; quyết định những vấn đề quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Trước phiên khai mạc, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đoàn đại biểu QH đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau đó, QH họp phiên trù bị, thảo luận và biểu quyết thông qua chương trình làm việc của kỳ họp.
Đúng 9 giờ, QH họp phiên khai mạc. Đến dự, có các đồng chí: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng; nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân; nguyên Chủ tịch QH: Nguyễn Văn An, Nguyễn Sinh Hùng; Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn; cùng các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, các vị đại biểu khách mời, các vị lão thành cách mạng, các đại biểu QH những khóa trước; đại diện các đoàn ngoại giao, tổ chức quốc tế; đông đảo phóng viên các cơ quan báo chí trong nước và quốc tế.
Phát biểu ý kiến khai mạc kỳ họp, thay mặt Ủy ban Thường vụ QH, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ: Kỳ họp này là dịp để chúng ta đánh giá, nhìn nhận lại những thành tựu, kết quả đã đạt được, những tồn tại, hạn chế, trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp, tư pháp và các mặt công tác khác, từ đó phân tích rõ nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm để làm cơ sở cho việc tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động trong nhiệm kỳ tới, tạo thế và lực đưa đất nước vững vàng bước vào thời kỳ phát triển mới. Có thể nói, đây là kỳ họp mang tính cầu nối, góp phần vào việc chuyển giao nhiệm kỳ của các cơ quan trong bộ máy nhà nước. (Toàn văn bài phát biểu đăng số báo ra hôm nay).
Tiếp theo, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân trình bày dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của QH. Báo cáo cho biết: Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự giám sát của cử tri, cùng với sự kế thừa và phát huy kinh nghiệm của các nhiệm kỳ trước, QH khóa XIV ngày càng thể hiện sâu sắc là hiện thân của khối đại đoàn kết dân tộc, tư duy sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ, linh hoạt, thận trọng, quyết đoán, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hành động vì lợi ích của nhân dân, của đất nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ trên các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng và đối ngoại; thể hiện rõ vị trí, vai trò là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Các quyết sách của QH luôn xuất phát từ ý chí, nguyện vọng của nhân dân, lợi ích quốc gia, dân tộc, từ yêu cầu phát triển của đất nước, tạo nên những chuyển biến tích cực, mạnh mẽ trong đời sống kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, góp phần đẩy mạnh công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. (Toàn văn dự thảo Báo cáo đăng số báo ra hôm nay).
Trong phiên khai mạc, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trình bày tóm tắt Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chủ tịch nước. Báo cáo nêu rõ: Nhiệm kỳ 2016 – 2021 vừa qua, trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến nhanh, phức tạp; vào năm cuối của nhiệm kỳ, đại dịch Covid-19 và thiên tai, bão lụt liên tiếp tác động nặng nề đến sự phát triển của đất nước, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sát sao, quyết liệt của Đảng, Chính phủ, sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ của Quốc hội và sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng và quyết tâm của người dân, cộng đồng doanh nghiệp và của cả hệ thống chính trị, nước ta vẫn đạt được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện trên mọi lĩnh vực. Trên các cương vị được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó, Chủ tịch nước đã thực hiện hiệu quả nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định của Hiến pháp và các nhiệm vụ do Bộ Chính trị, Ban Bí thư phân công, góp phần tích cực cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các Nghị quyết của Quốc hội khóa XIV. (Toàn văn Báo cáo tóm tắt đăng số báo ra hôm nay).
Tại phiên khai mạc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trình bày Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chính phủ. Theo đó: Nhìn lại nhiệm kỳ vừa qua, đặc biệt là năm 2020 với muôn vàn khó khăn, nhiều thử thách chưa từng có, Chính phủ đã nỗ lực làm hết sức mình để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, luôn sâu sát thực tiễn, nhận diện đúng tình hình, tranh thủ thời cơ; thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp trên tất cả các lĩnh vực. Chúng ta đã đề cao thượng tôn pháp luật. Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đề cao kỷ luật kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo đánh giá. Chúng ta đã cùng nhau giảm hẳn cơ chế xin – cho, thảo luận công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình và đề ra nhiều biện pháp bảo vệ môi trường kinh doanh… cùng với luôn tự kiểm về lời nói và hành động của Chính phủ cũng như hệ thống các cơ quan của chúng ta. (Toàn văn Báo cáo đăng số báo ra hôm nay).
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2016 – 2021 của Chính phủ. Báo cáo thẩm tra đánh giá: Ủy ban Pháp luật tán thành với nhiều nội dung trong Báo cáo của Chính phủ và nhận thấy, trong nhiệm kỳ 2016 – 2021, mặc dù tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường; trong nước bên cạnh những thời cơ, thuận lợi còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, thậm chí là những thách thức lớn chưa từng có về thiên tai, dịch bệnh, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành và giám sát chặt chẽ của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã không ngừng đổi mới, năng động, sáng tạo, sâu sát trong chỉ đạo, điều hành, cải cách mạnh mẽ và quyết liệt hành động theo phương châm Chính phủ kiến tạo, hành động; kết quả đã thực hiện thắng lợi nhiều mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra tại các nghị quyết của Đảng, của QH, đóng góp quan trọng vào những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội chung của đất nước.
Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành các nội dung về phương hướng, nhiệm vụ công tác chủ yếu của Chính phủ nhiệm kỳ tới đã được nêu khá toàn diện trong Báo cáo. Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị rà soát thêm các tồn tại, hạn chế và nguyên nhân đã được chỉ ra để đề xuất phương hướng, giải pháp khắc phục đầy đủ, đồng bộ, trên cơ sở đó tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy, nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021 – 2026.
Buổi chiều, Ủy viên Ủy ban Thường vụ QH, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của QH Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi). Thảo luận ở hội trường về dự thảo luật này, các đại biểu đều nhất trí sự cần thiết như Tờ trình của Chính phủ, nhằm khắc phục một số quy định bất cập của Luật Phòng, chống ma túy hiện hành, bảo đảm đồng bộ với hệ thống pháp luật liên quan mới được ban hành… Đồng thời, xây dựng các quy định điều chỉnh một số quan hệ mới xuất hiện liên quan công tác phòng, chống ma túy.
Về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác phòng, chống ma túy, các ý kiến cho rằng, thẩm quyền chính trong phòng, chống và kiểm soát ma túy thuộc Công an nhân dân, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan theo nguyên tắc phối hợp giữa các lực lượng đã được quy định cụ thể trong các luật chuyên ngành và một số văn bản pháp luật liên quan. Tuy nhiên, bên cạnh các quy định chung về trách nhiệm của cơ quan chuyên trách, cần cụ thể hóa trách nhiệm của một số tổ chức, cá nhân, gia đình trong phòng, chống ma túy, nhất là trong quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy… Biện pháp cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng là phù hợp chủ trương đa dạng hóa các hình thức cai nghiện, tạo điều kiện cho tất cả những người nghiện ma túy đều được cai nghiện tự nguyện, nhất là người khó tiếp cận cơ sở cai nghiện ma túy; thể hiện trách nhiệm và huy động sự tham gia của gia đình, cộng đồng đối với người nghiện ma túy. Nhưng thời gian qua, những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện chủ yếu liên quan việc tổ chức thực hiện chính sách. Do vậy, nhiều đại biểu đề nghị, để bảo đảm tính khả thi và hiệu quả, cần quy định cụ thể trách nhiệm của từng chủ thể trong quản lý, kiểm tra, hướng dẫn, tổ chức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng.