Tham dự Đại hội có các đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm; nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; các nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và Nguyễn Thị Kim Ngân; Thường trực Ban Bí thư Lương Cường; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, các đồng chí nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng…
Về dự Đại hội có 1.052 đại biểu đại diện cho các tầng lớp nhân dân, các giai cấp, dân tộc, tôn giáo, lực lượng vũ trang, người Việt Nam ở nước ngoài và cán bộ Mặt trận các cấp, thể hiện hình ảnh tiêu biểu của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội, phát biểu khai mạc Đại hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khoá IX Đỗ Văn Chiến bày tỏ: “Trong giờ phút trang trọng, xúc động của Đại hội, chúng ta bày tỏ lòng thành kính tưởng nhớ và biết ơn vô hạn công lao trời biển của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại – Lãnh tụ thiên tài của Cách mạng Việt Nam, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, ‘Tổng công trình sư vĩ đại’ đặt nền móng vững chắc cho sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc của chúng ta. Bác đã đi xa nhưng sự nghiệp cách mạng và tư tưởng đại đoàn kết của Người vẫn đang là ngọn đuốc soi đường, chỉ lối, dẫn dắt cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vừng bước trên con đường xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.
Chúng ta xin bày tỏ lòng tiếc thương vô hạn đối với Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhà lãnh đạo đặc biệt xuất sắc, một tấm gương sáng ngời về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, người Đảng viên Cộng sản kiên trung, hiện thân đầy đủ phẩm chất, tài năng, bản lĩnh, trí tuệ của thế hệ lãnh đạo Việt Nam thời kỳ đổi mới.
Chúng ta đời đời nhớ ơn sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ; nhớ ơn công lao của các đồng chí thương binh, bệnh binh; các đồng chí lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam anh hùng, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, anh hùng lao động; các nhân sỹ, trí thức, những người tiêu biểu trong các dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài… đã cống hiến xương máu, trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cho sự vững mạnh, trường tồn của khối Đại đoàn kết toàn dân tộc”.
Tại phiên khai mạc, Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa IX Nguyễn Thị Thu Hà đã trình bày Báo cáo tóm tắt của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa IX trình Đại hội.
Phát biểu chỉ đạo Đại hội, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm bày tỏ, trong suốt 94 năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam không ngừng lớn mạnh, khẳng định vai trò, sứ mệnh trong việc phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khích lệ, cổ vũ, động viên nhân dân ta hăng hái tham gia các phong trào thi đua yêu nước, khơi dậy, phát huy các nguồn lực, sức sáng tạo, góp phần thực hiện thành công những nhiệm vụ chiến lược của đất nước trong mỗi giai đoạn lịch sử.
Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước ghi nhận, nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành tích mà Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã đạt được; trân trọng cảm ơn và biểu dương tất cả các tầng lớp nhân dân đã nêu cao tinh thần yêu nước, đoàn kết, hưởng ứng, ủng hộ và nỗ lực thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần làm nên những thành tựu quan trọng, có tính bước ngoặt của đất nước ta trong những năm qua.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh, để thực hiện các mục tiêu, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, khát vọng cống hiến, ý chí tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, phát huy sức mạnh vĩ đại của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại có ý nghĩa then chốt – đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, trong đó Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên giữ vai trò nòng cốt có trách nhiệm vinh quang, cao cả.
Cơ bản đồng tình với phương hướng, mục tiêu và Chương trình hành động nhiệm kỳ tới mà Báo cáo chính trị đã đưa ra tại Đại hội, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu, cần thống nhất nhận thức về vị trí, tầm quan trọng đặc biệt của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và yêu cầu cấp bách, hơn bao giờ hết, ưu tiên hàng đầu củng cố, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, đây là một trong những giải pháp then chốt đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
Trong giai đoạn hiện nay, Mặt trận cần làm tốt vai trò nòng cốt, chủ trì phối hợp với các tổ chức thành viên đoàn kết các giai tầng, các cá nhân tiêu biểu, phát huy cao độ vai trò tiên phong của giai cấp công nhân, khơi dậy tiềm năng to lớn của giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và người lao động, bảo đảm thống nhất cao về nhận thức, tư tưởng và hành động, kiên định mục tiêu, lý tưởng xã hội chủ nghĩa; chủ động các hoạt động đối ngoại nhân dân; kiên quyết bảo vệ, giữ vững độc lập, chủ quyền quốc gia, ổn định chính trị – xã hội, xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
Mặt trận và các tổ chức thành viên làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động để nhân dân hiểu, đồng lòng, đồng tâm thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc, gây chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc của các thế lực thù địch, phản động. Mặt trận phải là hạt nhân trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chỉ rõ, chăm lo, bảo vệ lợi ích thiết thực, chính đáng, hợp pháp của nhân dân; mục tiêu cao nhất là phục vụ nhân dân, làm cho cuộc sống của nhân dân tốt đẹp hơn. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên cần chủ động, tích cực có các giải pháp chăm lo, nâng cao đời sống của nhân dân, nhất là đồng bào các dân tộc thiểu số, ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng căn cứ kháng chiến cũ, các vùng chiến lược, vùng có đông đồng bào theo tôn giáo. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên, phát hiện, kiến nghị với cấp ủy, chính quyền, huy động các nhà hảo tâm kịp thời hỗ trợ những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người yếu thế, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên chủ động phối hợp với chính quyền các cấp giải quyết có hiệu quả những vấn đề xã hội bức xúc ngay tại cơ sở; tích cực tập hợp, lắng nghe ý kiến nhân dân, thật sự trở thành chỗ dựa tin cậy, tiếng lòng của nhân dân để phản ánh với cấp ủy, chính quyền các cấp; làm tốt vai trò chủ trì hiệp thương, phối hợp giữa các tổ chức thành viên trong thực hiện giám sát và phản biện xã hội, nhất là những vấn đề quốc kế dân sinh.
Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tham gia hiệu quả và động viên nhân dân tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống lãng phí và tham nhũng, tiêu cực; trước mắt tích cực tham gia công tác tổ chức, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm lưu ý, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc theo hướng thiết thực, sâu sát với dân, đồng hành cùng dân, “khi dân cần Mặt trận có, khi dân khó Mặt trận sẵn sàng tham gia”. Phương thức vận động, tập hợp của tổ chức Mặt trận phải đa dạng, phong phú về loại hình, sinh động về nội dung, trở thành diễn đàn quần chúng, nơi các tầng lớp nhân dân thuộc các giới, giai cấp, các dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài… gặp gỡ, trao đổi thông tin, bày tỏ chính kiến, tâm tư, nguyện vọng, đối thoại dân chủ, cởi mở.
Tập hợp, phát huy tối đa vai trò, sự đóng góp của các nhà khoa học, các chuyên gia, các cá nhân tiêu biểu trong các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, các tôn giáo và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với sự phát triển đất nước. Xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận và đoàn thể có tâm huyết, trách nhiệm, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân, thật sự gần dân, sát dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, yêu dân, là tấm gương sáng để dân mến, dân thương, dân tôn trọng, dân tin cậy, dân chia sẻ.
Trong giai đoạn cách mạng mới, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh, mỗi cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên phải tiếp tục thấm nhuần sâu sắc về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của đại đoàn kết toàn dân tộc và công tác Mặt trận; đề cao trách nhiệm đối với hoạt động của Mặt trận, các tổ chức chính trị – xã hội trong cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội làm nòng cốt để nhân dân làm chủ”, gắn với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ, thường xuyên hơn nữa với Mặt trận chân thành, cầu thị, lắng nghe, tận tâm, tận lực giải quyết công việc của dân. Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện chủ trương, chính sách, pháp luật nhằm huy động mọi nguồn lực, phát huy tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc, sức sáng tạo của các giai tầng xã hội, mọi tổ chức và cá nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Với tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao của Đại hội, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tin tưởng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp sẽ tiếp tục đổi mới, chủ động, sáng tạo, tập hợp đông đảo, bền chặt các tầng lớp nhân dân cùng chung sức, đồng lòng, phát huy truyền thống yêu nước, bản lĩnh và sức mạnh con người Việt Nam, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tranh thủ thời cơ, vận hội mới, tự chủ, tự hào, vững tin bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam; tất cả vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
theo TÙNG QUANG; ảnh: XUÂN TRẦN – Báo Văn hóa