Đồng chí Dương Minh Tâm, Chủ tịch UBND huyện Hòn Đất cắt băng khánh thành cầu
    (vị trí đứng thứ 4 từ trái qua phải)

Vào đầu thế kỷ 18, khi trấn Hà Tiên được thành lập, những cư dân đầu tiên đã chọn vùng đất quanh núi Hòn Đất, Hòn Me và Hòn Sóc để sinh sống. Đến đầu thế kỷ 20, khi thực dân Pháp chia Nam kỳ thành 20 tỉnh thì Hòn Đất có 03 làng: Mỹ Lâm, Sóc Sơn và Thổ Sơn thuộc tổng Kiên hảo, quận Châu Thành, tỉnh Rạch Giá. Ngày 27/1/1962, Hòn Đất chính thức trở thành đơn vị hành chính cấp huyện, mang tên Châu Thành A, gồm có 6 xã. Đến tháng 2/1972, huyện tách ra khỏi tỉnh Rạch Giá và được nhập với một số huyện của Long Xuyên và Châu Đốc thành tỉnh Châu Hà – sau đổi thành Long Châu Hà. Năm 1976, Hòn Đất được trở lại tỉnh Rạch Giá - tỉnh Rạch giá đổi tên tỉnh Kiên Giang và sáp nhập với huyện Châu Thành B thành huyện Châu Thành. Mãi đến ngày 3/6/1978, huyện Hòn Đất được thành lập thuộc tỉnh Kiên Giang, gồm các xã: Nam Thái Sơn, Mỹ Lâm, Sóc Sơn của huyện Châu Thành và xã Bình Sơn của huyện Hà Tiên  – đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình hình thành đơn vị hành chính độc lập, mở đầu cho chặng đường phát triển lâu dài của vùng đất này.

Đồng chí Phạm Thu Thủy, Phó chủ tịch UBND huyện Hòn Đất, cùng đoàn dâng hương Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng (chị Sứ)

Vị trí: mặc áo dài màu xanh, hàng thứ nhất

Ngay sau khi Hội đồng Chính phủ công bố Quyết định thành lập huyện Hòn Đất. Huyện Hòn Đất đã trải qua 47 năm hình thành và phát triển, Đảng bộ huyện Hòn Đất đã trải qua 11 kỳ Đại hội.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ I, nhiệm kỳ 1979-1982, xác định thế mạnh của huyện là nông nghiệp và ngư nghiệp, trong đó nông nghiệp là thế mạnh hàng đầu của huyện.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ II, nhiệm kỳ 1982-1986, huyện Hòn Đất từ một vùng thường xuyên thiếu thốn về lương thực, thực phẩm, trở thành đảm bảo được cơ bản các mặt hàng chiến lược phục vụ cho nhu cầu đời sống người dân trong huyện. Đến năm 1985 cơ bản hoàn thành Hợp tác hóa nông nghiệp từ thấp lên cao.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ III, nhiệm kỳ 1986-1989, từ huyện có 7 xã lên 12 xã, với 42 cơ sở đảng (tăng 13 cơ sở). Tổng diện tích gieo trồng cây lương thực tăng. Huyện chú trọng việc giao đất trồng rừng tập trung ở vùng trọng điểm.

Đại hội Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ IV, nhiệm kỳ 1989-1991, sản xuất nông nghiệp của huyện phát triển mạnh cả về diện tích và tổng sản lượng. Xây dựng giao thông nông thôn đạt được bước tiến vượt bậc.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ V, nhiệm kỳ 1991-1996, kinh tế liên tục phát triển và tăng với mức độ cao. Cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện hình thành ngày một đa dạng và chuyển dịch theo tỷ trọng hợp lý. Giá trị sản lượng hàng tiểu thủ công nghiệp và  thương nghiệp dịch vụ bình quân hàng năm đều tăng.

Đại hội Đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ VI, nhiệm kỳ 1996- 2000, xác định cơ cấu kinh tế của huyện là nông-lâm-ngư-công nghiệp và dịch vụ.

Đại hội Đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ VII, nhiệm kỳ 2000-2005, đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhất là trên lĩnh vực kinh tế phát triển ngày càng đa dạng và toàn diện. Cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch theo hướng công nghiệp xây dựng và thương mại dịch vụ.

Đại hội Đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2005-2010, đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực, trong đó kinh tế tiếp tục phát triển ngày càng đa dạng và toàn diện hơn. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp-xây dựng và thương mại-dịch vụ. Đặc biệt đã triển khai thực hiện một số công trình trọng điểm có tính đột phá như: xây dựng và đưa vào sử dụng Trung tâm Thương mại thị trấn Hòn Đất, Trung tâm Thương mại thị trấn Sóc Sơn; xây dựng trường THPT Nam Thái Sơn, THPT Nguyễn Hùng Hiệp; Cầu Sóc Sơn...

Đại hội Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ IX, nhiệm kỳ 2010-2015, kinh tế phát triển ổn định, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Thu hút được một số dự án lớn đầu tư vào công nghiệp, hoàn thành xây dựng một số công trình, dự án cơ sở hạ tầng. Với những thành tích xuất sắc, ngày 20/3/2015, Đảng bộ quân dân huyện Hòn Đất vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam vì “Đã có thành tích xuất sắc trong công tác khai hoang, phục hóa diện tích đất nông nghiệp từ năm 2009-2013, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc”. Đây là kết quả từ sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự cần cù, sáng tạo, đổi mới của toàn thể cán bộ và Nhân dân huyện Hòn Đất trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và phát triển quê hương.

Đại hội Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020, đột phá trong khai thác các tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh, bền vững. Đẩy mạnh phát triển văn hóa - xã hội, đáp ứng cơ bản nhu cầu của đời sống tinh thần của Nhân dân. Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Tăng cường huy động nguồn lực thực hiện các tiêu chí nông thôn mới và nâng cấp, chỉnh trang hạ tầng thị trấn Hòn Đất và Sóc Sơn. Đến năm 2020, có 6/12 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 02 thị trấn đạt đô thị loại 5.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòn Đất lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, triển khai thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tổ chức sản xuất theo hướng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ với quy mô lớn, phát triển vùng sản xuất tập trung, chú trọng liên kết tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, quan tâm xây dựng thương hiệu sản phẩm. Đến năm 2025, huyện đã có 09 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn "OCOP". Hoạt động du lịch có bước khởi sắc, hàng năm, đón tiếp hơn 90.000 lượt du khách. Huyện hiện có 12/12 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 03/12 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 01 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu (xã Sơn Kiên), 02 thị trấn đạt đô thị loại V và đạt chuẩn đô thị văn minh, huyện cơ bản đạt 09/09 tiêu chí huyện nông thôn mới. Đặc biệt, trong năm 2024-2025, được sự quan tâm ủng hộ của các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Trung ương và tỉnh, Thường trực, Ban Thường vụ Huyện ủy đã vận động xã hội hóa cải tạo, tu bổ, nâng cấp, chỉnh trang Khu di tích lịch sử thắng cảnh Ba Hòn và xây dựng hoàn thành Đền tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ huyện Hòn Đất góp phần thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, phát triển du lịch, kinh tế- xã hội của huyện.

Từ một vùng đất còn nhiều khó khăn, Hòn Đất hôm nay đã vươn lên mạnh mẽ. Nền kinh tế phát triển ổn định, cơ cấu chuyển dịch đúng hướng, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt. Hạ tầng đồng bộ, giao thông thuận lợi thúc đẩy giao thương và đầu tư. Các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa được quan tâm toàn diện; quốc phòng – an ninh được giữ vững, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong hiện tại và tương lai.

Nhìn lại chặng đường đã qua, với những thành tựu kinh tế - xã hội đạt được từ khi thành lập huyện năm 1978 đến nay và tiềm năng, lợi thế sẵn có, sự quyết tâm, nỗ lực không ngừng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Hòn Đất, là tiền đề, là động lực quan trọng trong công tác sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp thành công tốt đẹp, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.