Qua thảo luận, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP Hồ Chí Minh) và các Đại biểu khác tán thành sự cần thiết ban hành Luật Viên chức nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý quản trị đội ngũ cung ứng dịch vụ công theo vị trí việc làm, gắn tự chủ đơn vị với trách nhiệm giải trình và chuyển đổi số.
Các Đại biểu đánh giá cao, dự thảo Luật đã định danh, xác lập nguyên tắc quản lý và cấu trúc quyền - nghĩa vụ của viên chức theo hướng hiện đại, tiếp cận quản trị công mới.
Quy định về quyền của viên chức về ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp và hoạt động kinh doanh là nội dung được nhiều Đại biểu quan tâm, cho ý kiến.
Điểm b khoản 1 Điều 13 dự thảo Luật cho phép viên chức được góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, cơ sở giáo dục, tổ chức nghiên cứu khoa học ngoài công lập, trừ trường hợp pháp luật về phòng, chống tham nhũng hoặc pháp luật chuyên ngành có quy định khác.
Phát biểu về nội dung này, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn TP Hải Phòng) nhận định, đây là quy định mở đối với viên chức, tạo cơ hội cho viên chức khai thác và phát huy năng lực, khuyến khích sử dụng năng lực của mỗi cá nhân để đóng góp cho xã hội, tận dụng chất xám và trình độ chuyên môn của đội ngũ viên chức trong khu vực tư nhân.
Đại biểu Cao Thị Xuân (Đoàn
“Tôi rất tán thành với cách chúng ta sửa đổi như dự thảo Luật bởi lẽ các quy định đó phù hợp với chủ trương chung, xu thế chung trong việc cải cách, đổi mới để phát huy tối đa mọi nguồn lực cho phát triển đất nước; đồng thời cũng tạo điều kiện cho đội ngũ viên chức có cơ hội hơn nữa trong việc cải thiện đời sống, thu nhập để tự chủ cuộc sống của mình”, Đại biểu nói.
Tuy nhiên, Tuy nhiên, Đại biểu Cao Thị Xuân nhận định, so sánh với Luật hiện hành, dự thảo Luật đã mở rộng quyền, cụ thể hơn các quyền nhưng “có vẻ lại thiếu đi sự chặt chẽ trong việc bảo đảm nguyên tắc là phải hoàn thành mọi nhiệm vụ, trách nhiệm của một viên chức nhà nước trước khi tham gia các công việc bên ngoài”.
“Nói cách khác, nếu không có cơ chế giám sát chặt chẽ thì có thể dẫn đến hệ lụy đó là nhiệm vụ chính lại trở thành phụ, chất lượng dịch vụ công cơ bản thiết yếu không được bảo đảm… Tôi đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ lưỡng để bổ sung các quy định nhằm tránh được các rủi ro như vừa nêu”, Đại biểu nói và đề nghị, nếu cần thiết thì giao Chính phủ quy định chi tiết để có thể có thêm thời gian tính toán cho các biện pháp được xây dựng bảo đảm tính khả thi, hiệu lực, hiệu quả trong quản lý đội ngũ viên chức.
Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị, song song với việc mở rộng quyền này cần siết chặt các quy định về cơ chế kiểm soát, phòng chống tham nhũng.
Bởi, quy định này có thể tiềm ẩn một số nguy cơ như sự xung đột lợi ích giữa vị trí công tác trong khu vực công và khu vực tư, đặc biệt là khi viên chức là người giữ chức vụ quản lý của cả 2 đơn vị trong và ngoài công lập hoạt động cùng một lĩnh vực, dẫn tới sự lợi dụng chức vụ trong khu vực công để trục lợi cho đơn vị mình quản lý ở khu vực tư.
Vì vậy, cần có quy định không cho phép viên chức quản lý tham gia quản lý, điều hành các cơ sở kinh doanh, hoạt động tư nhân thuộc cùng lĩnh vực đang công tác; quy định cơ chế kê khai, minh bạch, giám sát và giải trình hoạt động góp vốn, tham gia quản lý của viên chức tại khu vực tư (đặc biệt là đối với viên chức quản lý).
Chung băn khoăn, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị bổ sung nghĩa vụ kê khai, báo cáo và được phê duyệt bằng văn bản của người đứng đầu trước khi ký kết; đồng thời quy định thời hạn “làm nguội” ít nhất 24 tháng sau khi thôi chức vụ quản lý mới được tham gia điều hành tổ chức tư nhân cùng lĩnh vực.
“Việc này giúp bảo đảm minh bạch, tránh chuyển hóa lợi ích từ khu vực công sang khu vực tư”, Đại biểu nhấn mạnh.